İCRA KURULU VE YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI

Değerli Paydaşlarımız,

Otomotiv sektörü, son birkaç yıldır olduğu gibi 2023’e de temkinli girdi. Bir önceki yıldan devraldığımız kaotik ortam, yarı iletken krizi, hammadde sorunlarından kaynaklanan üretim kısıtları, lojistik problemler, Ukrayna-Rusya savaşı, enerji darboğazının yarattığı yüksek üretim maliyetleri, Avrupa’daki yüksek enflasyon ve bununla birlikte dünya genelinde ekonomik durgunluk beklentisinin yarattığı tedirginlik, çoğu sektörde olduğu gibi otomotiv sektörünü de yılın başında öngörülmesi zor belirsizliklerle karşı karşıya bıraktı.

Yılın başında 11 ilimizi vuran deprem felaketi ise hem psikolojik hem de ekonomik sonuçları itibarıyla Türkiye’yi derinden etkiledi. Hemen ardından gelen seçim süreci, yenilenen ekonomi yönetimi ve sıkılaşan ekonomi politikası da sektörün performansı üzerinde farklı etkiler yarattı. Kredi ve mevduat faizlerindeki belirgin yükselişle birlikte dövize ilgi azalırken, sanayi üretiminde ve iç talepte daralma gözlendi.

Otomotiv pazarında rekor büyüme
Ancak, kriz süreçlerine çabuk reaksiyon verebilen ve bu gibi durumlardan çıkarımlar yaparak gelecek planlamalarını ve stratejilerini kurgulayabilen otomotiv sektörü, 2023 yılında da değişken şartlara uyum sağlayarak genel olarak iyi bir performans sergiledi. 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye’de 1,2 milyonu aşan otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, tarihi bir rekorla önceki yıla göre yaklaşık yüzde 57 büyüdü. Otomobilde yüzde 63 büyümeyle 967 bin araç satıldı. Elektrikli otomobillere giderek yönelimin giderek hızlanmasıyla, bu kategorideki satışların toplam içindeki payı yüzde 7,5’e yükseldi.

Elektrikli otomobillerin 2021 yılında sadece yüzde 0,39; 2022 yılında ise yüzde 1,05 olan pazar payının 2023’te yüzde 7,5’e yükselmesi, Türkiye’de elektrikli araçlara ciddi bir ilgi olduğunu gösteriyor. Bu yüksek potansiyel, Avrupa dışındaki birçok üreticinin de Türkiye pazarına girmesini yol açtı. Geçtiğimiz yıl, özellikle Çin markalarının hızlı yükselişine tanık olduk. Dünyanın lider elektrikli otomobil üreticisi BYD’nin de dahil olmasıyla Türkiye otomotiv pazarındaki Çin menşeli marka sayısı 9’a yükseldi. Yerli otomobil markası TOGG, 2023’te elektrikli otomobil satışlarında ilk sırada yer aldı.

Doğuş Otomotiv markalarından tarihi başarılar
Doğuş Otomotiv özelinde markalarımız çok başarılı sonuçlara imza atarak yılı hedefledikleri seviyelerde tamamladılar. Audi Türkiye, 22.878 adetlik satış rakamı ile tüm zamanların en yüksek satış adedini gerçekleştirdi. Porsche, 75. yılında satışlarını %73 artırmayı başararak tarihinde ilk kez 1.158 adetlik satış rakamına, Škoda da benzer şekilde %80 büyümeyle Türkiye tarihindeki en yüksek satış hacmi olan 35.041 adede ulaştı. 2022 yılının en hızlı büyüyen markası olan CUPRA, 2023 yılında da bir önceki yıla göre satışlarını %264 artırarak Türkiye’de en hızlı büyüyen ikinci marka oldu. Volkswagen Binek Araç, %7,3 pazar payı ile binek araç pazarında üçüncü sıradaki yerini korurken, satışları geçen senenin aynı dönemine göre %78 artış gösteren SEAT markası yaklaşık 11.000 adetlik satış gerçekleştirdi.

2023 yılı itibarıyla, Avrupa’nın en büyük hafif ticari araç pazarlarından biri olan Türkiye’de toplam 500 bin adetlik araç satışına ulaşmayı başaran Volkswagen Ticari Araç, 2023 yılında satış adedini %66’nın üzerinde artırdı. Scania da 2023 yılında 2.775 adet araç satışıyla Türkiye’deki ağır ticari araç pazarında %7,2’lik paya sahip oldu.

2023 yılında marka portföyümüzü iki yeni markayla daha da güçlendirdik. 2008 yılında Sakarya’da ortak üretim tesisi kurduğumuz, ancak 2015 yılında karşılıklı anlaşma ile iş birliğimizi sona erdirdiğimiz, 170 yıllık tecrübesiyle hidrolik sistemler, damper ve yarı römork alanda dünyanın en önemli oyuncularından biri olan Meiller ile Türkiye’nin 9 farklı noktada satış ve servis hizmetleri vermek üzere yeni bir iş birliği anlaşması imzaladık. Meiller’in 2023 yılının sadece son 5 ayında yaptığı satışlarla Türkiye’de yüzde 3’lük pazar payına sahip olması, bu güç birliğinin geleceğine dair bize olumlu sinyaller verdi.

Meiller’in ardından Kasım ayında, Avrupa’nın üç büyük treyler üreticisinden biri olan Polonya menşeli Wielton markasıyla distribütörlük anlaşması imzaladık. Bizi Türkiye treyler ve semi treyler pazarında daha da güçlendirecek bu iş birliği kapsamında, 2024 yılında Türkiye genelinde 20 noktada Wielton ürünlerinin satış ve satış sonrası hizmetlerini sunmayı planlıyoruz.

Doğuş Otomotiv ailesi büyüyor

Yılın bir başka önemli gelişmesi, Doğuş Otomotiv’in 2023 Mart ayında Doğuş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin toplam sermayesinin %93,7’sini temsil eden Doğuş Holding’e ait paylarını satın almasıydı. Gayrimenkul projeleri ile gayrimenkule dayalı varlık ve haklardan oluşan portföy işletmeciliği konusunda faaliyet gösteren Doğuş GYO’nun Doğuş Center Maslak, D-Ofis Maslak, Doğuş Etiler Spor Merkezi, Gebze Center AVM, Gebze Center Otel ve Gebze Center Otomotiv Showroom ve Servis’ten oluşan yatırım amaçlı gayrimenkul portföyü toplam 195 bin metrekare kiralanabilir alana sahip bulunuyor. 2023 yıl sonu itibarıyla sahip olduğu gayrimenkullerin toplam ekspertiz değeri 9,88 milyar TL’ye ulaşan Doğuş GYO’nun 2023 yılındaki kira gelirleri 548,5 milyon TL, faaliyet kârı 1,9 milyar TL ve net kâr 1,8 milyar TL olarak gerçekleşti.

Yenilenebilir enerji yatırımları devam ediyor
Doğuş Otomotiv olarak, sürdürülebilirlik alanında dünyadaki en iyiler ligine girme arzusuyla, sürekli kendimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. Uzun vadeli değer yaratmak ve güçlü finansal büyümeyi sağlarken aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmaya destek olmak, ilk günden beri sürdürülebilirlik anlayışımızın temelini oluşturuyor. Bu yöndeki çalışmalarımızı 2009 yılından bu yana en yüksek standartlarda yayınladığımız sürdürülebilirlik raporlarımız yoluyla paydaşlarımıza ulaştırıyoruz.

2021 yılından itibaren raporumuzu entegre hale getirirken, aynı zamanda SASB (Sustainability Accounting Standards Board) indeksini de ilk yayınlayan şirketler arasında yer aldık. Sürdürülebilirlik stratejimiz ve BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda belirlediğimiz ana hedeflerimiz, dünyadaki sürdürülebilir şirketlerle uyumlu biçimde iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek için hayata geçirdiğimiz enerji verimliliği, yenilenebilir enerjiye geçiş, iş sürekliliği ve finans-dışı risk yönetimi, iş etiği ve uyum, elektrikli araçlar, dijital dönüşüm ve yetkinlikte eşitlik, sürdürülebilir tedarik zinciri yönetimi, cinsiyet eşitliği ve kapsayıcılık gibi başlıkları kapsıyor.

2023 yılında önceliğimiz, sürdürülebilirlik stratejimiz paralelinde sosyal, çevresel ve yönetim alanlarında somut adımlar atmak oldu. Bunu da büyük oranda gerçekleştirdik. 2030 yılına kadar Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonlarımızı sürekli azaltmayı hedefliyoruz. Bu çerçevede 2020 yılında başladığımız yatırımlarımıza planlı bir şekilde devam ediyoruz. Şekerpınar’da kurduğumuz güneş enerjisi santrali sayesinde kullandığımız elektriğin yüzde 115’ini artık yenilenebilir enerjiden sağlıyoruz. Yetkili Satıcı ve Servis ağımızın da yenilenebilir enerjiye geçmesini teşvik ediyoruz. 2030 yılına kadar bu geçişi tamamladığımızda, Türkiye’deki en büyük yenilenebilir enerji üretimi yapan şirketler arasına gireceğiz.

Yeni dijital iş modellerini geliştirip uygulayan bir organizasyon
Doğuş Otomotiv çatısı altında öncelikli odak noktalarından biri olarak 2018 yılında başlattığımız dijital dönüşüm süreci tüm hızıyla devam ediyor. Şirket olarak tüm unsur ve fonksiyonlarımızda makine öğrenimi ve yapay zekâ kullanımını yaygınlaştırarak, veriye dayalı analitik değişimleri hızlı algılayıp adapte olan ve yeni dijital iş modellerini geliştirip uygulayan bir organizasyon olmayı hedefliyoruz.

Bu amaç doğrultusunda insan kaynaklarımızı dijital dönüşüme hazır hale getirmek ve çalışma arkadaşlarımızın temel ve ileri seviye teknolojik uygulamalardaki hâkimiyetini desteklemek için tasarladığımız Dijital Yetkinlik Gelişim Programı 2023 yılında da yoğun şekilde devam etti. Diğer yandan 2023, yazılım geliştirme yatırımları ve dijital proje çalışmaları bakımından birçok yeniliğe sahne oldu. Yıl sonu itibarıyla tamamlanan dijital proje sayısı 100’e ulaşırken, özellikle iş birimlerinin ihtiyaçlarına hizmet edecek veri odaklı projeler iş verimliliğine önemli katkı sağladı.

Elektrikli araçlar otomotiv pazarının geleceğini belirleyecek
Elektrikli araçlar, küresel ölçekte iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir önem taşıyor. Global otomotiv sektörünün sürdürülebilir mobilite taleplerine cevap vermek ve sıfır emisyon hedeflerine ulaşmak için elektrikli araçlara yönelmesiyle başlayan dönüşüm, aynı zamanda doğmakta olan küresel enerji ekonomisi için de bir itici güç haline geldi. Elektro mobilite, pazara giren yeni markalar için de yeni fırsat alanları yarattı.

2024 yılının Türkiye otomotiv pazarı için daha elektrikli bir yıl olacağını öngörmekle birlikte, elektrikli araçların payının arzu ettiğimiz noktalara çıkması için daha teşvik edici düzenlemelere ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. Elektrikli araçların yaygınlaşmasında, şarj ve servis hizmetleri de önemli bir rol oynayacak. Elektrikli araçlara hizmet vermek üzere Türkiye’nin ilk batarya onarım merkezini Doğuş Oto Kartal’da hizmete açtık. Bu merkezlerin sayısını artırmak için yatırımlarımız devam ediyor.

2023 yılında, Türkiye genelinde şarj istasyonları ağı kurulması, işletilmesi ve şarj hizmeti sunulması konularında faaliyet göstermek üzere, yüzde 100 pay sahibi olduğumuz Doğuş Şarj Sistemleri Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’yi kurduk. Hızla büyüyen elektrikli araç parkını düşündüğümüzde, 2030 yılına gelmeden Türkiye genelinde 100 bin adedin üzerinde şarj istasyonu noktasına ulaşılacağı öngörülüyor. Şirket, tescilli D-Charge markasıyla, öncelikli olarak Doğuş Otomotiv’in temsil ettiği tüm markaların Yetkili Satıcı ve Servis noktalarındaki şarj ünitelerinin kurulumunu ve işletilmesini sağlayacak. D-Charge ile 2024 yılı sonuna kadar tüm coğrafi bölgelerde 800’e yakın soketle tüm elektrikli araç kullanıcılarına şarj hizmeti vermesini planlıyoruz.

Arz ve talep yeniden dengeye oturacak
Çeşitli belirsizlik ve endişelerle başlayan 2023 yılı otomotiv sektöründe yüksek talep nedeniyle rekor satışlara sahne olduysa da 2024’te otomotiv satışlarında yüzde 30 seviyesinde bir daralma olmasını bekliyoruz. Geçtiğimiz yıl, genel olarak arz talep dengesinde farklı süreçler yaşandı. Sene başında talebin yüksek olmasına karşın arz konusunda sıkıntılar söz konusuyken, yılın son dönemlerinde arzda yaşanan sıkıntıların yavaş yavaş sonlandığını gördük. Arz tarafında yaşanan krizin giderilmesi ve talebin de inmesiyle arz ve talebin bir noktada buluşacağını ve yeniden dengeleneceğini tahmin ediyorum. Satış performansı açısından değerlendirecek olursak, yeni yılda birincil önceliğimiz 2023 yılındaki pazar paylarımızın altına düşmemek olacak. Üretim, tedarik ve lojistik anlamda beklenmedik bir durumla karşılaşmamamız durumunda, markalarımızın yıl içinde pazara sunacağı yeni modellerin de etkisiyle, 2024’te mevcut pazar payı oranlarımızın üzerine çıkacağımızı düşünüyorum.

2024 yeni modellerin yılı olacak
Doğuş Otomotiv olarak, 2024 yılında tam anlamıyla bir model atağı gerçekleştireceğiz. Volkswagen Binek Araç, ilk çeyrek dönemde makyajlı T-Cross, Passat Variant ve Tiguan modelleri; ikinci çeyrekte ID.4 ve ID.5 modelleri; üçüncü çeyrekte ID.7 ve son çeyrekte ID.3 modelleri ile tüketicilere altı yeni model sunacak. Audi markamız 2024 yılının ikinci yarısında Q4 e-tron ve Q6 e-tron modellerinin lansmanını yapacak. Porsche, bu yıl Taycan’dan sonra ikinci elektrikli modeli olan Porshe Macan’ı satışa sunacak. Volkswagen Ticari Araç markamız yılın son çeyreğinde ID.Buzz modelinin satışına başlayacak. CUPRA markamız ise CUPRA Born ve CUPRA Tavascan modelleri ile iki elektrikli modelini pazara sunacak.

Başarılı bir senenin ardından, Doğuş Otomotiv›in kuruluşunun 30. yılı olan 2024 yılına da umutla bakıyoruz. Bu özel yılda, dünya standartlarında sürdürülebilirlik performansı önceliğimizden ödün vermeden, uzun dönemli ve sürdürülebilir bir anlayışla paydaşlarımıza değer katmak için kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Hedeflere ulaşma yolculuğumuzda bize eşlik eden tüm çalışma arkadaşlarıma ve bizden hiçbir zaman güvenini esirgemeyen tüm yatırımcılarımıza içten teşekkürü borç biliyorum.

Saygılarımla,

Emir Ali Bilaloğlu
İcra Kurulu ve Yönetim Kurulu Başkanı

Kapat